Κάποιος μου είπε ότι ώριμος είναι ο άνθρωπος που είναι σοβαρός, έχει σταθερή δουλειά και σχέση και έχει σταθερές απόψεις. Άραγε είναι αυτό ωριμότητα;
Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι μιλάμε συγκεκριμένα για την συναισθηματική ωριμότητα . Σύμφωνα λοιπόν με το APA (American Psychological Association), ‘συναισθηματική ωριμότητα είναι το υψηλό επίπεδο ενός ατόμου του να ελέγχει και να εκφράζει τα συναισθήματα του’.
Τα παιδιά γύρω στα εφτά τους χρόνια αναπτύσσουν σύμφωνα με τον Piaget την ικανότητα να είναι λιγότερα εγωκεντρικά εννοώντας ότι αναπτύσσουν την ικανότητα να βλέπουν μια κατάσταση από την πλευρά των άλλων. Πριν τα εφτά τους χρόνια τα παιδιά πιστεύουν ότι οι άλλοι βλέπουν, ακούν και νιώθουν με τον ίδιο τρόπο που νιώθει και αυτό.
Αυτή είναι μια σημαντική αναπτυξιακή εξέλιξη για ένα άνθρωπο γιατί αντιλαμβάνεται ότι οι άλλοι δεν βλέπουν και δεν βιώνουν τις καταστάσεις όπως τις βιώνει αυτός. Κάποιοι άνθρωποι το αντιλαμβάνονται σε μεγάλη ηλικία και δυστυχώς άλλοι δεν καταφέρνουν ποτέ. Επομένως η συναισθηματική νοημοσύνη δεν έχει να κάνει με την ηλικία του ατόμου. Μπορεί να είναι κάποιος 25, 50 ή και 80 χρονών και να μην αντιλαμβάνεται ότι οι άλλοι δεν μπορούν να σκεφτούν, να νιώσουν και να αντιληφθούν τα πράγματα όπως αυτό. (Διάβασε το άρθρο μου, ‘Αν ήμουν στη θέση σου).
Σημαντικό παράγοντας για την συναισθηματική εξέλιξη του ατόμου είναι το περιβάλλον που μεγαλώνει. Αν το παιδί μεγαλώνει σε ένα τραυματικό περιβάλλον όπου οι γονείς δεν σέβονται τις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού, το τραυματίζουν συναισθηματικά και σωματικά τότε το παιδί δεν αναπτύσσει ποτέ αυτήν την ικανότητα. Αποτέλεσμα αυτού είναι και η ανάπτυξη διαταραχών της προσωπικότητας όπως π.χ η μεταιχμιακη και η ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας.
Ας δούμε λοιπόν τα χαρακτηριστικά ωριμότητας
- Αναγνωρίζουν τα συναισθήματα τους και τα εκφράζουν με ευκολία.
- Παίρνουν την ευθύνη των συναισθημάτων τους. Αυτό σημαίνει ότι αντιλαμβάνονται πώς από τη στιγμή που αυτοί έχουν αυτά τα συναισθήματα τους τότε έχουν και την δύναμη να τα αλλάξουν. Γνωρίζουν πώς οι άλλοι δεν είναι υπεύθυνοι για το πώς νιώθουν μέσα τους. Δουλεύουν τα συναισθήματα τους και τα αλλάζουν για αυτό γνωρίζουν ότι έχουν την επιλογή και την δύναμη να αντιδράσουν με όποιον τρόπο θέλουν.
- Είναι εύκολο γι αυτούς να βάλουν τον εαυτό τους στη θέση των άλλων και να καταλάβουν πώς μπορεί να νιώθουν ή να σκέφτονται.
- Νιώθουν άνετα με όλες τις πλευρές του χαρακτήρα τους καθώς και την εξωτερική σου εμφάνιση γιατί αποδέχονται τον εαυτό όπως ακριβώς είναι.
- Δεν νιώθουν την ανάγκη για εξωτερική έγκριση. Ξέρουν ότι έχουν αξία, είτε έχουν λεφτά είτε όχι, είτε έχουν παιδιά και σχέση είτε όχι, είτε έχουν την εκτίμηση και τον σεβασμό των άλλων είτε όχι.
- Έχουν αποδεχτεί την διαφορετικότητα τους και νιώθουν άνετα με την διαφορετικότητα των άλλων.
- Δεν χρησιμοποιούν ταμπέλες για να περιγράψουν τον εαυτό τους γιατί αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι ένα μόνο πράγμα. Καταλαβαίνουν ότι εξελίσσονται συνεχώς και δεν γενικεύουν μια συγκεκριμένη αντίδραση κάτω από συγκεκριμένη συνθήκη. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να ντρέπεται όταν γνωρίζει καινούριους ανθρώπους, αυτό δεν τον κάνει ντροπαλό τον κάνει να νιώθει άβολα στην συγκεκριμένη κατάσταση και όχι γενικά. Επίσης γνωρίζει ότι μπορεί να αλλάξει την αντίδραση του αυτήν ανά πάσα στιγμή.
- Έχουν μια πολύ καλή ιδέα πώς οι προηγούμενες εμπειρίες τους έχουν επηρεάσει την προσωπικότητα τους και τις επιλογές τους. Κάνουν εύκολα συνδέσεις μεταξύ παρελθοντικών τραυμάτων και τωρινής συμπεριφοράς.
- Ξέρουν να αναλύουν ένα πρόβλημα και να το βλέπουν από διαφορετικές πλευρές και να χρησιμοποιούν την λογική όταν χρειάζεται.
- Δεν χρησιμοποιούν την λογική για να λύσουν συναισθηματικά προβλήματα και δεν χρησιμοποιούν συναισθηματικούς τρόπους για να λύσουν λογικά προβλήματα.
- Ξέρουν να ακούν και νιώθουν άνετα με την κριτική.
- Νιώθουν άνετα να κάνουν λάθος γιατί ξέρουν ότι τα λάθη και οι αποτυχίες δεν μειώνουν την αξία τους.
Όταν είσαι συναισθηματικά ώριμος τότε αναπτύσσεις και συναισθηματική εξυπνάδα. Ας δούμε κάποια χαρακτηριστικά.
- Γνωρίζουν πώς να διεκδικούν τις ανάγκες τους, αθόρυβα πολύ συχνά.
- Είναι παρατηρητικοί και καταλαβαίνουν εύκολα την αλλαγή στην διάθεση των άλλων.
- Εχουν αναπτυγμένη ενσυναίσθηση.
- Γνωρίζουν πότε πρέπει να μιλήσουν και πότε όχι. Αποφεύγουν συζητήσεις οι οποίες δεν καταλήγουν πουθενά. Δεν νιώθουν την ανάγκη να αποδείξουν ότι έχουν δίκαιο.
- Η ψυχική τους ηρεμία είναι μια από τις πιο σημαντικές τους ανάγκες.
- Γνωρίζουν πώς να φιλτράρουν και να αξιολογούν πληροφορίες. Αντιλαμβάνονται πώς τα προσωπικά φίλτρα τους επηρεάζουν και για αυτό ερευνούν σε βάθος όποια πληροφορία δέχονται.
- Γνωρίζουν την τέχνη της διαπραγμάτευσης και του συμβιβασμού.
- Ο συναισθηματικά έξυπνος άνθρωπος γνωρίζει ότι η θετική ενίσχυση είναι αυτή που φέρνει τα αποτελέσματα και όχι η απειλή και η τιμωρία.
- Αντιλαμβάνεται την αξία της συγχώρεσης γιατί γνωρίζει πώς τα αρνητικά συναισθήματα όπως ο θυμός, η οργή, η εκδίκηση κάνουν κακό στο σώμα και στην ψυχή του ατόμου που τα νιώθει κ.α.
Ο καθένας μπορεί να αναπτύξει συναισθηματική νοημοσύνη ανεξάρτητα της ιστορίας του. Αυτό που χρειάζεται είναι το θάρρος και η δύναμη να δει το παρελθόν του, να επεξεργαστεί τα αρνητικά του συναισθήματα και τις περιοριστικές πεποιθήσεις του και να αποδεχτεί την διαφορετικότητα την δική του και των άλλων.
Αυτοί είναι οι ορισμοί που δώσανε οι φίλοι μου για τί είναι ωριμότητα:
Να είναι συνεπής σε υποχρεώσεις, nα μην τσακώνεται για εγωισμούς, να μπορεί να διακωμωδεί τον εαυτό του. Χ.Δ
Υπευθυνότητα στα πάντα, ενσυναίσθηση, πολιτισμός κ αποδοχή για όλους. Κατερίνα Παρασκευά
Να μπορεί να συζητήσει. Σε όλα. Σ.Γ
Ώριμος είναι αυτός που μπορεί να σε πείσει με επιχειρήματα και όχι εγωισμός ,να δέχεται κριτική ,να φιλτράρει τις απόψεις όλων ,να αποδέχεται όταν κάνει λάθος είτε είναι μεγάλος ο συνομιλητής είτε μικρότερος (ηλικιακά γιατί όσο ζεις μαθαίνεις)!!!! Μ.Μ
Υπευθυνότητα, διακριτικότητα, σεβασμός σε ( χλωρίδα , πανίδα , συνάνθρωπο), ανοιχτό μυαλό , χιούμορ. Σίγουρα είμαστε όλοι ατελείς, αλλά ακόμα και η προσπάθεια να εξελιχθούμε δείχνει ωριμότητα. Α.Δ
Ελευθερία, ανάληψη ευθύνης του κάθε συναισθήματος που αισθάνεται, ενσυναίσθηση, ανάγκη για εξέλιξη και τέλος να μη πιστεύει ότι ωρίμασε επειδή έγινε 18 ετών. Γ.Χ.Κ
‘Ωριμος για μένα είναι ένας άνθρωπος γεμάτος αυτιά και σιωπή που σημαίνει όχι εγωιστης. Αυτός που ξέρει να αφουγκράζεται να συναισθάνεται να μιλάει και να «πράττει» ακούγοντας τους άλλους ανθρώπους γύρω του. Ι.Ν
Με έχουν κρίνει ανώριμη μεταξύ σοβαρού κ αστείου κ καλά γιατί ακούω ακόμα ξένη μουσική (!) Κ όχι λαϊκά. Ν.Χ
Ενσυναίσθηση, σωστή κρίση, αυτοσαρκασμός. Τ.Χ
Αντίληψη του αποτυπώματος που αφήνει με κάθε πράξη του. Α.Ζ
Ένας ώριμος άνθρωπος δεν ετεροπροσδιοριζεται, έχει ενσυναίσθηση, δέχεται το διαφορετικό στους άλλους και το δοκιμάζει ο ίδιος, χωρίς να δεσμεύεται από θέσφατα και παγιωμένες απόψεις. Χ.Π
Όταν αποδέχεσαι τον εαυτο σου κ τους άλλους όπως είναι. Όταν περνάς κ μόνος σου καλά. Όταν περισσότερο ακούς πάρα μιλάς! άσκοπα. Όταν κατανοείς ότι ο καθένας είναι διαφορετικός. Όταν συμπονάς τον άλλον κ δεν κάνεις ότι θα ήθελες να μη σου κάνουν. Βαγγέλης Παπαδόπουλος
Σας ευχαριστώ για την ανάγνωση,
Βιβή Μαρκατοπούλου
info@vivi-mark.com
ΒΙΒΗ ΜΑΡΚΑΤΟΠΟΥΛΟΥ 