Πόσες φορές έχουμε ακούσει να μας λέει κάποιος να μην αγχωνόμαστε για κάτι για το οποίο νιώθουμε πολύ άγχος; Μας βοηθάει; Οχι φυσικά. Το πιο πιθανόν είναι να μας δημιουργήσει περισσότερο άγχος αυτή η έκφραση. Αυτό είναι επειδή μας λένε εκείνη τη στιγμή είναι ότι αυτό που νιώθουμε δεν είναι σωστό και δεν πρέπει να το νιώθουμε. Πολλοί άνθρωποι νιώθουνε ντροπή όταν έχουνε άγχος και πιέζουν τον εαυτό τους να το ελέγξουν. Αυτή η πίεση συνήθως δημιουργεί περισσότερο άγχος.
Άγχος είναι η έντονη ψυχική και σωματική αντίδραση που εκδηλώνεται κάτω από συγκεριμένες καταστάσεις. Οταν το σώμα μας βρίσκεται σε κατάσταση άγχους τότε πολλές λειτουργίες του υπερλειτουργούν και υπολειτουργούν. Η καρδιά μας μπορεί να χτυπάει γρήγορα, να ιδρώνουμε, να νιώθουμε περίεργα στο στομάχι μας, μπορεί να έχουμε πονοκέφαλο, να είμαστε αδέξιοι, αναπνέουμε γρήγορα. κτλ. Αλλο σημαντικό σύμπτωμα είναι ότι δεν μπορούμε να σκεφτούμε λογικά και ήρεμα, είναι σαν σταματάει το μυαλό μας και να μην μπορούμε να βρούμε τις κατάλληλες απαντήσεις, λέξεις, να σκεφτούμε κινήσεις που πρέπει να κάνουμε κ.α. Στο μυαλό μας οι μόνες σκέψεις που έχουμε είναι αρνητικές και συνήθως είναι σενάρια καταστροφής.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να αντιδρούμε με άγχος χωρίς να υπάρχει σοβαρός – για εμάς λόγος- πίσω από αυτήν την αντίδραση. Δυστυχώς πολύ συχνά το άγχος μας γίνεται μεγαλύτερο όταν βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον που αντί είναι υποστηρικτικό, είναι επικριτικό. Η βασικότερη αιτία του άγχους είναι το πρέπει να πετύχουμε ένα συγκεκριμένο στόχο. Ας δούμε τους λόγους.
Φόβος αποτυχίας
Ο φόβος της αποτυχίας συνδέεται πολύ συχνά με την αυτοεκτίμηση μας. Πιστεύουμε ότι αν δεν πετύχουμε τον στόχο μας που μπορεί να είναι να περάσουμε τις εξετάσεις, να πάρουμε μια συγκεκριμένη δουλειά, να κάνουμε σχέση με συγκεκριμένο τύπο ανθρώπου κτλ, τότε είναι σαν να επιβεβαιώνεται ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί, έξυπνοι, αγαπητοί, ικανοί κ.α. Αν δεν είμαστε όλα αυτά τότε υπάρχει πιθανότητα να μείνουμε μόνοι μας και να μην μας θέλει κανένας. Αυτό συμβαίνει με ανθρώπους που μεγάλωσαν σε περιβάλλοντα τα οποία έπαιρναν προσοχή, αγάπη σεβασμό μόνο όταν πετυχαίνανε κάτι. Η αγάπη ερχόταν με όρους και προυποθέσεις οπότε οποιαδήποτε αποτυχία βάζει σε κίνδυνο την αγάπη αυτή.
Φόβος συνεπειών
Ο φόβος για το τί θα γίνει αν δεν πετύχουμε τον στόχο μας τροφοδοτεί το άγχος μας σε μεγάλο βαθμό. Σκέψεις όπως, αν δεν πάρω το δίπλωμα με την πρώτη θα πρέπει να πληρώσω και δεν έχω τα λεφτά, αν δεν περάσω στις πανελλήνιες θα μείνω άλλο ένα χρόνο εδώ στο περιβάλλον που δεν θέλω, αν δεν πάρω την δουλειά δεν θα μπορώ να πληρώσω τους λογαριασμούς και θα μου κόψουν το ρεύμα, τηλέφωνο κτλ.
Φόβος επιτυχίας
Ο φόβος επιτυχίας σχετίζεται με το τι θα γίνει αν καταφέρουμε τον στόχο μας. Για παράδειγμα, αν καταφέρω να πάρω το δίπλωμα θα πρέπει να οδηγήσω και μπορεί να σκοτώσω κάποιον, αν πάρω αυτή τη δουλειά μπορεί να έχουνε πολλές απαιτήσεις από μένα και να μην μπορώ να ανταποκριθώ, αν κάνω σχέση με αυτό το άτομο που μου αρέσει πάρα πολύ, θα ζηλεύω πολύ και θα χάσω τον εαυτό μου και γι’αυτό μπορεί να με χωρίσει και να μην μπορώ να το ξεπεράσω.
Προηγούμενη τραυματική εμπειρία
Οταν περνάμε μια τραυματική εμπειρία, αυτή αποτυπώνεται στο μυαλό και στο σώμα μας. Αν δεν την δουλέψουμε αυτή θα παραμείνει μέσα μας και θα επηρεάζει το πως σκεφτόμαστε, δρούμε και νιώθουμε στο σώμα μας. Δυστυχώς ένα τραύμα δεν ξεπερνιέται με τον χρόνο. Ο χρόνος και η αλλαγή περιβάλλοντος βοηθάνε να στραφεί η προσοχή μας μακρυά από το τραύμα, αλλά δεν θεραπεύει το τραύμα. Αρκεί πολλές φορές, μια ματιά, μια μυρωδιά, ένας ήχος για να το φέρει ξανά στην επιφάνεια.
Η αίσθηση του άγχους στο σώμα και στο μυαλό μας είναι πάρα πολύ άβολη. Πολλοί άνθρωποι θα προτιμήσουν να αποφύγουνε οτιδήποτε τους προκαλεί άγχος. Η αποφυγή μιας κατάστασης που μας προκαλεί άγχος μπορεί να ρίξει περισσότερο την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση μας. Η αποφυγή μπορεί να είναι είτε αποφεύγοντας να κάνουμε κάτι, π.χ να αποφεύγουμε να οδηγούμε, είτε μέσω της απόσπασης της προσοχής μας, π.χ, κάθε φορά που αγχώνομαι για τις εξετάσεις τρώω σοκολάτα, βγαίνω έξω, πίνω, καπνίζω, θυμώνω κτλ.
Είναι πολύ δύσκολο να κοντρολάρουμε το πώς νιώθουμε, μιλάμε, κινούμαστε τη στιγμή που το σώμα μας είναι σε κατάσταση άγχους και γι’αυτό πολλές φορές ο καθησυχασμός από κάποιον άλλο δεν αρκεί για να ηρεμήσουμε και να βρεθεί το σώμα μας σε κατάσταση ηρεμίας. Οταν νιώθουμε άγχος αναπνέουμε γρήγορα και κοφτά με αποτέλεσμα να μην πηγαίνει αρκετό οξυγόνο στον εγκέφαλο. Αργές και βαθιές ανάγκες βοηθάνε να επιστρέψουμε και πάλι σε μια κατάσταση πιο διαχειρήσιμη.
Υπάρχουν αρκετές τεχνικές ελέγχου του άγχους τις οποίες θα μοιραστώ μαζί σας σε επόμενο άρθρο μου. Οι τεχνικές αυτές σε συνδυασμό είτε με ψυχοθεραπεία η και ενεργειακές θεραπείες όπως το EFT μπορούν να σας βοηθήσουν να δουλέψετε τις ψυχικές αιτίες του άγχους σας και και να μάθετε να διαχειρίζεστε τα σωματικά συμπτώματα όταν αυτά εμφανίζονται.
Η διαχείρηση του άγχους μπορεί να αλλάξει σημαντικά την ποιότητα της ζωή σας. Μην περιμένετε άλλο.
Βιβή Μαρκατοπούλου
info@vivi-mark.com
ΒΙΒΗ ΜΑΡΚΑΤΟΠΟΥΛΟΥ 